Merhabaaa !

KitapkurduAnne Yazar ve Çizer Söyleşileri köşesinin bu ay konuğu genç çizer Mert Tugen...

Son dönemde ismine sıkça rastladığım ve çizimlerine hayran olduğum Mert Tugen, en son RedhouseKidz´den ilk iki kitabı çıkan Aytül Akal´ın yazdığı Ormanda Oyun serisinin, Can Yayınlarından çıkan "Babam Bir Astronot", "Eyvah Gölgeler Değişiyor", "Thui Başka Renkte Büyümek" "Paolo´nun Düş Problemleri", Delal Arya´nın "Yedi Denizlerde" , Yapı Kredi Yayınlarından çıkan "Hayalperest Çocuk" kitaplarının da çizeri. Çocuk kitaplarında çizimin en az hikaye kadar önemli olduğunu düşünen birisi olarak çizimlerine hayranım ve kendisini daha yakından tanımak ve size de tanıtmak istedim..

Aslında siz onu Berkin Elvan için çizdiği muhteşem illüstrasyondan tanıyorsunuz bile...

Klasik bir soru ile başlayalım bize biraz çocukluğunuzdan bahsedermisiniz.. Nasıl bir çocukluk geçirdiniz ? Çocuk kitaplarıyla aranız nasıldı?

Çocukluğumu Gaziantep´te geçirdim. Okulu, sokakta oynamayı, futbolu seven sessiz bi çocuktum. Resim de yapıyordum ama hayatımın çok da ön planında değildi doğal olarak.Bir dönem ailecek yaşadığımız bir takım maddi sıkıntılardan ötürü çocukluk evresinden çabuk sıyrılmaya başladım sanırım ve bu bilinçli olarak yaptığım bir şey değildi.Sokakta çok zaman geçirdim,simit sattım, oyuncaklarımı sattım, limonata sattım. Bunları da tamamen kendi isteğimle severek ve heyecanla yaptığımı hatırlıyorum. Evimizde bolca kitap da vardı. Ailemi çok kitap okurken gördüğümü hatırlamıyorum ama o kitapların bi şekilde okunduğunu biliyordum. Şuan çok pişmanım ama o çocuk aklıyla onları da satmıştım.Çok kitap okuyan bir çocuk da olamadım ki aslında hiç kitap okunmayan bi yerde büyüdüm. Zaman zaman açıp okuduğum kitapları hatırlıyorum fakat aklımda kalan görsellerden yola çıkarak çok nitelikli kitaplar olmadıklarını düşünüyorum.Bir de ansiklopedileri karıştırmayı sevdiğimi hatırlıyorum. Zaten kafamda buna dair yıllardır gitmeyen görüntüler var. Mesela bir Disney kısmı vardı -şuan hiç sevmesem de o zaman tabi çok etkilenmiştim.- çizgi filmin nasıl yapıldığını ilk defa orada gördüm ve hiç unutmadım. Belki de bu yüzden Çizgi Film Bölümünde okuyorum. :)

Çizmeye ne zaman başladınız? Aileniz bu konuda sizi destekledi mi?

Evde arada bir şeyler karaladığım oluyordu sürekli ama işin ufaktan ciddiye binmesi ortaokulda oldu. Resim derslerinde yaptığım çizimler öğretmenimin dikkatini çekmişti ve her seferinde güzel sanatlar lisesine gitmemi öğütlüyordu. Ben hiç bir zaman ciddiye almadım ta ki liseye giriş sınavlarında başarısız oluncaya dek... Sınav sonuçlarından sonra aklıma resim öğretmenimin dedikleri geldi, ufak bir araştırma yaptık ve Gaziantep´te henüz bir sene önce açılmış güzel sanatlar lisesinin yetenek sınavlarının 15 gün sonra olduğunu öğrendim. O 15 gün aklım erdiğince bir şeyler çiziyordum kara kalem ama okul için yapmam gereken şeylerle uzaktan yakından alakası olmadığını okula girince fark ettim. Sonuç olarak okulu kazandım, ailem de bu duruma gayet olumlu bakıyordu ve benim hayatımda yaşadığım büyük kırılma herhalde aklım bir karış havada, güzel sanatlar lisesine kayıt yaptırmakla oldu.

Eğitim hayatınızdan bahsedermisiniz? Sizi kim keşfetti ?

Yukarıda da bahsettiğim gibi ilk keşfeden ortaokuldaki resim öğretmenimdi.Daha sonra lisedeki hocalarım inanılmaz desteği oldu bana karşı ki benim lisede kendime gelmem de biraz zaman aldı açıkçası. Mesela okuldaki ilk çizim sınavında sınıftaki en kötü puanı ben almıştım. Sebebini tam anlayamadığım bir şekilde beceremiyordum ilk zamanlar bu işi. O sınavdan sonra ciddi anlamda çalışmaya başladım ve tam anlamıyla hayatım bir şeyler çizmekten ibaret olmuştu.Zaman geçtikçe çizme işini iyice benimsemeye başladım, internette dünyada olan biteni görmek beni farklı bi arayışa sürükledi ve bütün bunların sonucu olarak kendimi Anadolu Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Çizgi Film Bölümü´nde buluverdim.

İlk çizimini yaptığınız çocuk kitabı hangisiydi? Şimdiye kadar çizimini yaptığınız çocuk kitaplarından sizin için yeri ayrı olan var mı?

İlk çizdiğim çocuk kitabı benim hep bir abi olarak gördüğüm, illüstratör Ethem Onur Bilgiç´in beni o zaman ilk çocuk kitabını yazmış olan çok sevdiğim Deniz Tarsus´la tanıştırmasıyla oldu. Henüz herhangi bir yayın eviyle anlaşabilmiş değildik ve ben 2. sınıf ortalarında sanırım kitabı resmetmeye başladım.Bir süre sonra kitabın Cançocuk tarafından basılacağını öğrendim.Kitabın çıkması biraz zaman aldı ama bu vesileyle ben de Cançocuk´la çalışma fırsatı bulmaya başladım ve hala düzenli olarak kitaplarını seve seve resimlemeye devam ediyorum.Deniz´in kitabına gelirsek; kitabın ismi "Babam Bir Astronot". Çizerken çok özgür bırakılmıştım ve ilk işim olduğu için bu beni çok rahatlattı. Şu an kitaba bakınca bana göre çizdiklerim arasında amatörce gelen çok kısım olmasına rağmen bu kitabın bendeki yeri her zaman ayrı olacak.Zira bir zamanlar hayallerimi süsleyen bu işe atılmak adına büyük bir basamak oldu.

Bir çocuk kitabı için çizim teklifi aldığınızda sizin için süreç nasıl işliyor nereden başlıyorsunuz? Çizim yapmak için tercih ettiğiniz bir ortam, gece-gündüz gibi bir tercihiniz var mı? Kitapta yer alacak çizimlerin yoğunluğunu yayın evi mi belirliyor siz mi? Bir kitabın çizimlerini ortalama ne kadar vakitte bitiriyorsunuz?

Süreç şöyle işliyor; yayın evi resimlemem gereken metni ve kafalarındaki görsel miktarını bana iletiyor. Varsa titiz oldukları kısımları söylüyorlar.Ben de bazen ilk önce eskizleri yollayarak bazen de direk görselleri bitirerek yayın evine geri dönüyorum. Eğer yazıların ağırlıkta olduğu bir kitapsa ortalama 15-20 çizimi 2 hafta içinde bitirebiliyorum. Fakat bir resimli kitapsa hele okul öncesine hitap ediyorsa süre gittikçe artıyor. Örneğin yakın zamanda Redhouse Kidz´den çıkmış olan "Ormanda Oyun" serisi var. Yaklaşık bir yıl sürdü ki bunun sebebi benim ilk defa okul öncesine çalışıyor olmam da olabilir çünkü çok titiz olmak gerekiyor,çalıştığım en uzun projeydi.

İleride yazmayı da düşünüyor musunuz yoksa çizim tarafında kalmak mı tercihiniz?

Birkaç ay öncesine kadar yazmayı sadece düşünüyordum ve yakın zamanda kafamda oluşan bazı fikirler üzerinden bir metin hazırladım. Hala arada açıp üzerinden geçerek eksileri artıları bulmaya çalışıyorum.Yavaş yavaş bu işin içinde olan insanlara gönderip fikirlerini dinlemeye başladım. Eğer bu metin yakın zamanda yayınlanabilecek olgunluğa erişirse anında resimlemeye başlayacağım.Sonra da sanırım beni kimse tutamaz her fırsatta oturup yeni proje için bir şeyler karalarım.

Çok genç yaşta bence çok başarılı işlere imza atıyorsunuz, ilerleyen dönem için hayalleriniz, hedefleriniz neler?

Çok teşekkürler.Şuan için önümdeki nihai hedef kendim yazıp kendim çizeceğim bir kitabı bastırmak,bunun yanında bir süredir bir kenarda duran senaryoları kısa animasyonlara dönüştürmek ve tabi en yakın zamanda bir sergi açmak.Hayal konusunda daha gerçekleştirilebilir şeylerden bahsedecek olursam karavan hayalimden bahsederim. Yanıma bilgisayarımı,malzemelerimi alıp hem gezmek hem de çalışmak gibi bi idealim var ama ne zaman gerçekleşir ya da gerçekleşir mi hiç bir fikrim yok.

Çocuk kitabı çizimleri dışında başka işler de yapıyor musunuz?

Evet, yapıyorum. Freelance geçinmeye çalışıyorum ve maalesef sadece çocuk kitaplarıyla pek mümkün bir iş değil bu Türkiye gerçeğini göz önünde bulundurursak... Zaman zaman ajanslara reklam işleri yapıyorum,bir yandan kendim için duvar işleri yapıyorum.Fırsat buldukça da evde boyalarla,farklı malzemelerle kişisel işler üretiyorum.

Çizimlerine hayran olduğunuz yerli veya yabancı çizerler kimlerdir?

Yerli çizerlerden Sedat Girgin, Ethem Onur Bilgiç, Akif Kaynar, Can Çetinkaya, Ece Zeber başta olmak üzere bir çok arkadaşı saymak mümkün.Yabancılardan Olliver Jeffers, Dave Mckean, Maurice Sendak... Bu isimlerin yanında her gün takip ettiğim şuan aklıma gelmeyen çok sayıda yabancı çizer var aslında.

Herhangi bir sebeple geri çevirdiğiniz, kitabın hikayesini benimseyemediğiniz ve reddettiğiniz işler oluyor mu?

Tabi ki oluyor. Bazen çok komik rakamlarla çalışmak isteyenler oluyor ilk zamanlar yaptığım işlerdi bunlar fakat zamanla hayatımı idame ettirmek gerçeğiyle baş başa kalınca bu tarz işlerden uzak durmam gerekebiliyor ki bu işin bu kadar değersiz olduğunu düşünmüyorum ama bir yandan o yayın evlerini de anlıyorum.Bu ülkede kolay işler değil çünkü böyle şeyler. Bazen de bir çocuk kitabında işlenmemesi gerektiğini düşündüğüm bir takım konuların olduğu kitaplarla karşılaşıyorum.Onları da kibarca reddediyorum.

Sizce iyi bir çocuk kitabı çizeri nasıl olunur?

Bence iyi bir çocuk kitabı çizeri özgün, yaratıcı olmalı. Çocuğun hayal dünyasına katkı sağlayabilecek kapasitede işler üretebilmeli. Kitabın metnini anlatırken diğer taraftan tek başına da bir şeyler anlatabilmeli zaman zaman.

Kitapkurduanne den haberiniz var mıydı?

Evet. Kitapkurduanne´nin paylaşımlarını instagram üzerinden görüp takip etmiştim. Hem içinde bulunduğum sektörle alakalı olduğu için, hem de bu işe hitap eden kitlenin ve çocukların ailelerinin bakış açılarını gözlemlemenin bunu da belki zaman zaman dikkate almanın önemli olduğunu düşündüğüm için.